Ιστορία της Θεσσαλονίκης

Η Θεσσαλονίκη μια σύγχρονη μεγάλη πόλη, με 1 εκ. κατοίκους, είναι το μεγαλύτερο αστικό κέντρο του Νομού. Την ίδρυσε το 315 π.Χ. ο βασιλιάς των Μακεδόνων Κάσσανδρος, γιος του στρατηγού Αντίπατρου που άφησε σαν επιμελητή στην Μακεδονία ο Μέγας Αλέξανδρος, όταν τόλμησε τη μεγάλη εκστρατεία του στην Ασία.

Έτσι ο Κάσσανδρος, αφού κυριάρχησε στη μάχη των διαδόχων, παντρεύτηκε την ετεροθαλή αδερφή του Μεγάλου Αλεξάνδρου, τη Θεσσαλονίκη, και ίδρυσε προς τιμήν της την πόλη, ενώνοντας 26 μικρούς οικισμούς, που υπήρχαν εκεί γύρω.
Σε λιγότερο από δύο αιώνες από την ίδρυσή της, η Θεσσαλονίκη, όπως και όλη η Μακεδονία, κατακτήθηκαν από τους Ρωμαίους. Το 148 π.Χ. ήταν η πρωτεύουσα της Ρωμαϊκής επαρχίας της Μακεδονίας. Λίγο αργότερα οι Μακεδόνες Έλληνες στηρίζουν τη ρωμαϊκή κυριαρχία και μαζί της αντιμετωπίζουν τους λαούς που έφταναν συχνέ έξω από τα περίφημα τείχη της και προσπαθούσαν να την κατακτήσουν. Το 42 π.Χ. η Θεσσαλονίκη ανακηρύσσεται ελεύθερη πόλη (citivas libera) και αρχίζει για αυτήν μια νέα περίοδος ειρήνης και ευμάρειας.
Μισό αιώνα πριν από τη γέννηση του Χριστού, ζει στην Θεσσαλονίκη ο Ρωμαίος ρήτορας Κικέρων. Η περίφημη μεγάλη Εγνατία οδός για τους ταξιδιώτες που πήγαιναν από τη Ρώμη στην Ανατολή ή γύριζαν στη Δύση, περνάει δίπλα της, ενώνοντας την Αδριατική με την Κωνσταντινούπολη. Η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία έφτανε πια στο τέλος της. Δημιουργούνται δύο μεγάλες δυνάμεις, με τον Λικίνιο στη Δύση και τον Κωνσταντίνο στην Ανατολή.
Ο Μέγας Κωνσταντίνος επιλέγει τη Θεσσαλονίκη ως έδρα της μεγάλης αναμέτρησής του με το Λικίνιο. Κατασκευάζει το νέο λιμάνι της πόλης και αναγνωρίζει τον Χριστιανισμό ως επίσημη θρησκεία του κράτους. Εκείνη την περίοδο η Θεσσαλονίκη αποκτά σημαντικούς βυζαντινούς ναούς, αρκετούς από τους οποίους θα συναντήσει ο επισκέπτης στο σημερινό περίπατό του στη πόλη. Στους αιώνες που ακολούθησαν η Θεσσαλονίκη υποφέρει από τις επιδρομές των Γότθων, των Περσών, των Αράβων και των Τούρκων, χωρίς ποτέ να χάσει το χαρακτήρα της. Τη σώζουν τα μεγάλα τείχη της από τα οποία αρκετά τμήματά τους υπάρχουν σήμερα και στεφανώνουν την πόλη.
Το 1185 η Βυζαντινή Αυτοκρατορία δεν μπόρεσε να εμποδίσει την κατάκτηση της Θεσσαλονίκης από τους Νορμανδούς. Λίγα χρόνια αργότερα έρχονται οι Φράγκοι και στα 1224 μ.Χ. η πόλη καταλαμβάνεται από τον Θεόδωρο Δούκα Κομνηνό και ανακηρύσσεται πρωτεύουσα του Δεσποτάτου της Ηπείρου.
Μετά, θα γνωρίσει την απειλή των Καταλανών, ενώ από το 1300 μ.Χ. διανύει το χρυσό της αιώνα. Ζει μια ιδιόμορφη αυτονομία και αυτοδιοίκηση. Είναι πολυάνθρωπη, με οικονομία ισχυρή, πνευματική και καλλιτεχνική ζωή, λαμπρά μνημεία, περίτεχνα διακοσμημένες εκκλησίες, εργοστάσια χαλκού, σιδήρου, μολύβδου, χαρτιού κ.α.
Η πνευματική της αναγέννηση στηρίζεται σε μια σειρά από σημαντικούς ρήτορες, θεολόγους, φιλοσόφους, νομικούς και αγιογράφους με σημαντικό έργο εκείνη την περίοδο. Ο Γρηγόριος Παλαμάς, ο Νικόλαος Καβάσιλας, ο νομικός Κωνσταντίνος Αρμενόπουλος, ο Θωμάς Μάγιστρος και ο αγιογράφος Εμμανουήλ Πανσέληνος βρίσκονται εδώ και δημιουργούν. Το 1430 μ.Χ. οι Οθωμανοί κατακτούν την πόλη και αναγκάζουν, όσους από τους κατοίκους γλιτώνουν τη σφαγή, να την εγκαταλείψουν.
Για αρκετά χρόνια, μετά τον 16ο αιώνα, η πόλη αναπτύσσεται ξανά και οι κοινότητες που την απαρτίζουν ζουν αρμονικά. Η Θεσσαλονίκη είναι πόλη πολυάνθρωπη, συναρπαστική και κοσμοπολίτικο κέντρο της εποχής.
Η ελληνική αστική τάξη που διαμορφώνεται σιγά-σιγά ως το 18ο αιώνα δίνει στη Θεσσαλονίκη την αίγλη του μεγάλου εμπορικού κέντρου. Στο τέλος του 19ου αιώνα η Θεσσαλονίκη συνδέεται σιδηροδρομικά με τα Σκόπια και από εκεί με την Ευρώπη. Επίσης με τη σημερινή Αλεξανδρούπολη και την Κωνσταντινούπολη. Εγκαθίστανται τα πρώτα ιππήλατα τραμ, οι πρώτες βιομηχανίες και το φωταέριο. Η Θεσσαλονίκη αποκτά την όψη μιας κοσμοπολίτικης ευρωπαϊκής πόλης. Οι Έλληνες είναι πλέον το συντριπτικά κυρίαρχο τμήμα του πληθυσμού της.
Η ελεύθερη Ελλάδα, στα πρώτα χρόνια του 20ου αιώνα, υπερασπίζεται με πολλές θυσίες τις εθνικές της διεκδικήσεις με κέντρο το Ελληνικό Γενικό Προξενείο της Θεσσαλονίκης. Όμως τα μηνύματα για την κατάρρευση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας είναι φανερά. Στις 26 Οκτωβρίου 1912, την ημέρα της γιορτής του προστάτη της Αγίου Δημητρίου, η Θεσσαλονίκη ελευθερώνεται από τον ελληνικό στρατό και ενώνεται με την Ελλάδα μετά από πέντε αιώνες τουρκικής κατοχής.
Λίγα χρόνια αργότερα, μετά τη Μικρασιατική καταστροφή, το 1922, και την ανταλλαγή των πληθυσμών με την Τουρκία, η Θεσσαλονίκη υποδέχεται το μεγαλύτερο μέρος των προσφύγων, πολλοί από τους οποίους είχαν ποντιακή καταγωγή και αποτέλεσαν αργότερα σημαντικούς παράγοντες στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της πόλης.
Πηγή : http://www.visitgreece.gr/el/history/history_of_thessaloniki

Η Θεσσαλονίκη, κληρονομιά της Οικουμένης!

Η Θεσσαλονίκη είναι ένα ανοιχτό μουσείο. Κάθε περίπατος στην όμορφη πόλη του ελληνικού βορρά θα αποκαλύψει στον ταξιδιώτη μία καινούργια πτυχή της αιώνιας ιστορίας της. Αρχαίες μνήμες, ρωμαϊκές επιρροές, βυζαντινό μεγαλείο συνθέτουν ένα ψηφιδωτό απαράμιλλης γοητείας. Η UNESCO έχει ανακηρύξει 15 παλαιοχριστιανικά και βυζαντινά «στολίδια» της Θεσσαλονίκης ως Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς, αναγνωρίζοντας έτσι την πόλη ως μια από τις σπουδαιότερες για την ιστορική μνήμη τής ανθρωπότητας.

Ροτόντα – η έλξη του κέντρου

Η Ροτόντα είναι από τα επιβλητικότερα μνημεία της Θεσσαλονίκης. Όπως δηλώνει και το όνομά της, πρόκειται για κυκλικό οικοδόμημα• εντυπωσιάζει με την αρχιτεκτονική δύναμη που αποπνέει και την έξοχη τέχνη της ιερής διακόσμησης στο εσωτερικό.
Η κατασκευή της Ροτόντας έγινε από τον Καίσαρα Γαλέριο τον 4ο αιώνα μ.Χ. Ανήκε σε μεγάλο αρχιτεκτονικό συγκρότημα, που περιελάμβανε, επίσης, ιπποδρόμιο και ανάκτορα.
Με την επικράτηση του χριστιανισμού, η Ροτόντα λειτούργησε ως «Μαρτύριο», δηλαδή τόπος λατρείας λειψάνων των αθλοφόρων μαρτύρων. Τα ψηφιδωτά της συγκρίνονται με αυτά της Ραβέννας σε κάλλος και δύναμη. Δημιουργήθηκαν στη Θεσσαλονίκη και αποτελούν τα αρχαιότερα σωζόμενα δείγματα της ανατολής.
Αχειροποίητος – κόσμημα ευλάβειας
Η Αχειροποίητος οφείλει το όνομά της σε «αχειροποίητη» εικόνα της Θεοτόκου, η οποία βρισκόταν στον ναό. Είναι μία από τις πρώτες εκκλησίες του χριστιανισμού, η οποία εγκαινιάστηκε ανάμεσα στο 450 και 475 μ. Χ. Πρόκειται για παλαιοχριστιανική τρίκλιτη ξυλόστεγη βασιλική. Δεσπόζει στην οδό Αγίας Σοφίας, απέναντι από το Πάρκο Μακεδονομάχων. Τα ψηφιδωτά, οι τοιχογραφίες, ο διάκοσμος και οι φορητές εικόνες της Αχειροποιήτου συνιστούν έναν πραγματικό θησαυρό της ιερής τέχνης.

Άγιος Δημήτριος – ο προστάτης της Θεσσαλονίκης

Ο σπουδαίος ναός του στρατηλάτη Αγίου Δημητρίου βρίσκεται στην ομώνυμη οδό. Είναι πεντάκλιτη βασιλική με εγκάρσιο κλίτος. Ο ζωγραφικός και μαρμάρινος διάκοσμος του ναού είναι εξαιρετικής τέχνης. Ο σημερινός ναός χτίστηκε τον 7ο αιώνα μ.Χ από τον επίσκοπο Ιωάννη, επάνω στα ερείπια παλαιότερου ναού.
Ο Άγιος Δημήτριος είναι ο προστάτης της Θεσσαλονίκης. Η σχέση των Θεσσαλονικέων με τον Άγιο είναι πολύ έντονη. Τα λείψανά του, τα οποία φυλάσσονταν στο Αββαείο του Αγίου Λαυρεντίου, στο Κάμπο της Ιταλίας, επέστρεψαν στη Θεσσαλονίκη το 1978. Στο υπόγειο του ναού και στην κρύπτη λειτουργεί μόνιμη έκθεση των γλυπτών, των κιονόκρανων, των θωρακίων και των άλλων κειμηλίων του ναού.
Μονή Λατόμου – η απεικόνιση του οράματος
Το παλαιό καθολικό της Μονής Λατόμου, το οποίο σήμερα είναι εκκλησία αφιερωμένη στον Όσιο Δαυίδ, βρίσκεται στη μαγευτική Άνω Πόλη της Θεσσαλονίκης. Χτίστηκε στο τέλος του 5ου μ. Χ. αιώνα. Αρχικά πρέπει να ήταν αφιερωμένος στον Χριστό. Στο ψηφιδωτό της κόγχης του ναού φιλοξενείται μια, μοναδική στον κόσμο, παράσταση. Πρόκειται για όραμα του Ιεζεκιήλ, με τον Χριστό ως Εμμανουήλ, νεαρό δηλαδή, εν μέσω ουράνιου τόξου. Στη σύνθεση απεικονίζονται, ακόμα, ο ίδιος ο Ιεζεκιήλ, καθώς και ο Προφήτης Αβακούμ.

Αγία Σοφία – ο αιώνιος ναός

Η Αγία Σοφία χτίστηκε τον 8ο αιώνα μ.Χ. στη θέση παλαιότερου ναού, ο οποίος καταστράφηκε από σεισμό. Έκτοτε και μέχρι σήμερα αποτελεί πνευματικό φάρο της Θεσσαλονίκης, με αδιάκοπη λειτουργία. Είναι βασιλικού τύπου με θολωτό. Τα μωσαϊκά, τα ψηφιδωτά και η αγιογράφηση του ναού είναι μοναδικής ωραιότητας.

Παναγία των Χαλκέων – η «κόκκινη εκκλησιά»
Σύμφωνα με την κτητορική επιγραφή, η Παναγία των Χαλκέων χτίστηκε το 1028 από τον πρωτοσπαθάριο Χριστόφορο, Κατεπάνω – αφέντη δηλαδή – της Λομβαρδίας. Βρίσκεται στην πλατεία της Αρχαίας Αγοράς.
Η τοιχοποιία του ναού είναι από τούβλα με ζωηρό κόκκινο χρώμα, εξ ου και η προσωνυμία «Κόκκινη Εκκλησιά». Ανήκει στον κλασικό βυζαντινό ρυθμό, με τέσσερις στήλες και τρεις τρούλους. Η εξωτερική της όψη είναι καταστόλιστη από καμάρες και παραστάδες, δίνοντάς της ανάλαφρη χάρη. Τα σκαλιστά της μάρμαρα έχουν διατηρηθεί μέχρι τις ημέρες μας ανέπαφα, καθώς και οι νωπογραφίες που την κοσμούν.

Ναός Αγίου Παντελεήμονα - το ιερό εν μέσω της πόλης
Ο θαυμάσιος ναός του Αγίου Παντελεήμονα βρίσκεται στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, στη συμβολή της Εγνατίας με την οδό Ιασονίδου. Η ανέγερσή του χρονολογείται στα τέλη του 13ου αιώνα μ. Χ. Ο ναός ταυτίζεται με τη μονή της Παναγίας Περιβλέπτου, η οποία ήταν γνωστή και ως μονή του Κυρ – Ισαάκ. Από τον αρχικό διάκοσμο σώζονται οι τοιχογραφίες του διακονικού και της πρόθεσης.

Ναός Αγίων Αποστόλων – ευγενή αποκαλυπτήρια
Ο ναός των Αγίων Αποστόλων αποτελεί έξοχο δείγμα ιερής αρχιτεκτονικής της Παλαιολόγιας περιόδου. Αρχικά ήταν καθολικό μονής αφιερωμένης στη Θεοτόκο. Βρίσκεται στην αρχή της οδού Ολύμπου, στο δυτικό τμήμα της Θεσσαλονίκης. Χτίστηκε το 1310 από τον οικουμενικό πατριάρχη Νίφωνα τον Α΄. Στην οθωμανική περίοδο λειτούργησε ως τζαμί και οι τοιχογραφίες του ναού καλύφθηκαν, αφού αφαιρέθηκαν οι χρυσές ψηφίδες. Από το 1926, σταδιακά, ξεκίνησε η αποκάλυψη των αγιογραφιών του ναού, με αφαίρεση των επιχρισμάτων. Το 2002 έγινε η πλήρης αποκατάσταση του πλούσιου διάκοσμου και ο ναός έλαμψε με όλη του τη δόξα.

Άγιος Νικόλαος Ορφανός – ο μυστηριακός ναός
Ο Άγιος Νικόλαος Ορφανός υπήρξε μετόχι και καθολικό της Μονής Βλατάδων. Βρίσκεται στην Άνω Πόλη, στα ανατολικά τείχη. Ο διάκοσμος στο εσωτερικό του ναού είναι από τα πιο καλά διατηρημένα ζωγραφικά σύνολα της Θεσσαλονίκης. Ο λειτουργικός κύκλος, τα θαύματα του Χριστού, πολυάριθμες αγιογραφίες της Θεοτόκου και αγίων κοσμούν με εξαιρετική τέχνη τον Άγιο Νικόλαο, δημιουργώντας κατανυκτική ατμόσφαιρα και αισθητική συγκίνηση.

Αγία Αικατερίνη - η δύναμη της μακεδονικής σχολής
Η μακεδονική σχολή αγιογραφίας συγκροτεί ιδιαίτερο κεφάλαιο στην ιστορία της βυζαντινής τέχνης. Οι αγιογράφοι της Μακεδονίας διακρίνονται για τη χρωματική ένταση των συνθέσεων, καθώς και για μια εντελώς ξεχωριστή αντιμετώπιση του ανθρώπινου σώματος, το οποίο απεικονίζουν δυνατό και ρωμαλέο, πραγματικό κατοικητήριο του πνεύματος.
Η Αγία Αικατερίνη, όπως και άλλοι ναοί της Θεσσαλονίκης, έχουν αγιογραφηθεί από τεχνίτες της μακεδονικής τεχνοτροπίας. Οι περίτεχνες αγιογραφίες του ναού μαγνητίζουν την καρδιά του επισκέπτη με τη δύναμη και την έντασή τους.

Ναός Παντοκράτορος Σωτήρος Χριστού – με τη μέριμνα της Άννας των Παλαιολόγων
Η Θεσσαλονίκη υπήρξε σπουδαίο κέντρο του ησυχασμού και πνευματικός χώρος αναγέννησης της χριστιανοσύνης. Χαρισματικές προσωπικότητες, όπως ο Γρηγόριος ο Παλαμάς και οι μοναχοί Δωρόθεος και Μάρκος Βλατής, οι κτήτορες της Μονής Βλατάδων, έδρασαν στην πόλη της Θεσσαλονίκης. Η τόνωση του θρησκευτικού αισθήματος ήταν στρατηγικό ζήτημα της ίδιας της ύπαρξης της αυτοκρατορίας. Αυτός είναι ο λόγος που η περιβόητη Άννα των Παλαιολόγων κατέφθασε η ίδια στη Θεσσαλονίκη και στάθηκε αρωγός στην επισκευή παλαιών εκκλησιών και την ανοικοδόμηση νέων. Αυτήν την περίοδο, έγινε η ανέγερση του ναού του Παντοκράτορος Σωτήρος Χριστού. Ο ναός στέκει αλώβητος από τον χρόνο στο βόρειο τμήμα της Άνω Πόλης.

Μονή Βλατάδων – στην προστασία του Επταπύργιου
Η μονή Βλατάδων, γνωστή και ως Τσαούς Μοναστήρι, βρίσκεται στην Άνω Πόλη, μόλις 80 μέτρα από τα τείχη του Επταπυργίου. Η παράδοση αναφέρει πως η μονή είναι χτισμένη στον τόπο που δίδαξε ο Απόστολος Πάυλος κατά την παραμονή του στη Θεσσαλονίκη. Είναι το μοναδικό βυζαντινό μοναστήρι που βρίσκεται σε λειτουργία στις μέρες μας. Αναφορά στο συγκρότημα του μοναστηριού κάνει το 1405 ο Ρώσος περιηγητής Ιγνάτιος Σμολένσκυ. Η μονή γνώρισε μεγάλη ακμή τον 15ο αιώνα μ.Χ., ενώ κατά την οθωμανική περίοδο είναι πιθανόν να λειτούργησε ως τόπος ισλαμικής λατρείας.

Προφήτης Ηλίας – βυζαντινό κόσμημα
Ο ναός του Προφήτη Ηλία βρίσκεται στη συμβολή των οδών Ολυμπιάδος και Προφήτη Ηλία, στην Άνω Πόλη. Χτισμένος σε φυσικό ύψωμα, δέσποζε κάποτε στη Θεσσαλονίκη. Ανήκει στον αθωνικό αρχιτεκτονικό τύπο, με περίτεχνο τρούλο και έντονο κεραμοπλαστικό διάκοσμο. Η αποκατάσταση του ναού έγινε την περίοδο 1956-1961. Η τεχνοτροπία των θαυμάσιων τοιχογραφιών που τον κοσμούν επηρέασε τη μεταγενέστερη σερβική σχολή.

Βυζαντινά λουτρά – ο πολιτισμός των ανθρώπων
Το βυζαντινό λουτρό της Θεσσαλονίκης είναι το μόνο σωζόμενο στην ελληνική επικράτεια. Βρίσκεται στην Άνω Πόλη, φωλιασμένο ανάμεσα σε υψηλά κτήρια. Η ανέγερσή του τοποθετείται στο 1300 μ.Χ και λειτούργησε αδιάκοπα για επτά αιώνες. Σταμάτησε να λειτουργεί μόλις το 1940, για τον λόγο αυτό θεωρείται ακόμα ένα «ζωντανό» κομμάτι της κοινωνικής ιστορίας της πόλης.

Τα τείχη της Θεσσαλονίκης – πέτρινη ιστορία

Το βυζαντινό τείχος της Θεσσαλονίκης ταυτίζεται με το ρωμαϊκό. Η πόλη σώθηκε από τις επιδρομές των θρακικών φύλων τον 1ο αιώνα π. Χ. Η ιστορία της πόλης είναι συνδεδεμένη με τα τείχη της. Με πολλούς πύργους, με συχνές αποκαταστάσεις, με αδιάκοπη μέριμνα των διοικητών της Θεσσαλονίκης, έκλειναν πάντα στην πέτρινη αγκαλιά τους τις ζωές των ανθρώπων.

Το Επταπύργιο, που δεσπόζει στο βορειοανατολικό άκρο των τειχών, είναι ένα από τα πιο εμβληματικά φρουριακά συγκροτήματα των Βαλκανίων. Ο κλειστός πυρήνας του κάστρου ολοκληρώθηκε κατά τους μεσοβυζαντινούς χρόνους. Σήμερα έχει αναδιαμορφωθεί εσωτερικά και έχει αποδοθεί στο Υπουργείο Πολιτισμού.
Ο Πύργος του Τριγωνίου, μαζί με αυτόν του Βαρδαρίου και τον Λευκό Πύργο, αποτελούσαν τα ισχυρότερα οχυρά της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Η θέα από τον περίβολό του είναι από τις ομορφότερες της Θεσσαλονίκης. Οι ταξιδιώτες δεν παραλείπουν να ανέβουν έως τα Κάστρα, όπως είναι γνωστή η περιοχή, για να θαυμάσουν την πόλη που απλώνεται πολύβουη ως τον Θερμαϊκό κόλπο και να αισθανθούν τη μαγεία της απέραντης ιστορίας.

Πηγή : http://www.visitgreece.gr/el/culture/world_heritage_sites/paleochristian_and_byzantine_thessaloniki

Λευκός Πύργος - Το έμβλημα της Θεσσαλονίκης

Το να αντικρίζει κάποιος τον Λευκό Πύργο σημαίνει πως έχει κάνει ένα από τα πιο σαγηνευτικά ταξίδια και βρίσκεται στην πόλη των χιλίων υποσχέσεων, τη Θεσσαλονίκη.
Χωρίς καμία αμφιβολία, ο Λευκός Πύργος είναι το πιο αναγνωρίσιμο σημείο της πόλης. Αποτυπωμένος σε κάθε είδους αναμνηστικό αντικείμενο, φωτογραφημένος από όλες τις γωνίες, σε κάθε εποχή του χρόνου και κάθε ώρα της ημέρας, αποτελεί μια εγγραφή στο συλλογικό ασυνείδητο, μια αρχετυπική εικόνα. Με το ιδιάζον κυλινδρικό σχήμα του, τους έξι ορόφους του και τη φορτισμένη με μνήμες ιστορία του, είναι το σήμα – κατατεθέν της πόλης.

Η ακριβής ημερομηνία κατασκευής του καλύπτεται από την αχλή του χρόνου. Η αρχική υπόθεση πως, ίσως, να είναι βενετσιάνικης κατασκευής δεν γίνεται αποδεκτή από τους αρχαιολόγους. Το πιθανότερο είναι πως κατασκευάστηκε στην πρώιμη οθωμανική περίοδο, κάπου μετά το 1530. Υπάρχει η άποψη πως αρχιτέκτονας του σπουδαίου αυτού αμυντικού φρουρίου ήταν ο Μιμάρ Σινάν, ο οποίος είχε ανεγείρει και τον, πολύ όμοιο με τον Λευκό Πύργο, Πύργο της Valona στην Αλβανία. Το σίγουρο είναι πως το επιβλητικό αρχιτεκτόνημα χτίστηκε επάνω σε προϋπάρχον βυζαντινό κτίσμα.
Ένας οκταγωνικός, χαμηλός περίβολος και τρεις συμπληρωματικοί πύργοι που υπήρχαν στην αρχική μορφή του αρχιτεκτονήματος, γκρεμίστηκαν στην αρχή του 20ου αιώνα. Σε αυτόν τον εξωτερικό περίβολο εικάζεται πως ήταν τοποθετημένα βαρέα πυροβόλα τα οποία ήλεγχαν το λιμάνι και την ακτογραμμή.
Αρχικά ονομάστηκε Πύργος του Λέοντος, σηματοδοτώντας την αίγλη της οθωμανικής στρατιωτικής μηχανής. Κατά τον 17ο αιώνα ονομάστηκε, ατύπως, Φρούριο της Καλαμαριάς. Μετά το 1826 ονομάζεται Kanli-Kule, πύργος του αίματος δηλαδή. Το σημερινό του όνομα κρύβει μια σπουδαία ανθρώπινη ιστορία. Ο Εβραίος, έγκλειστος στον Πύργο, Nathan Guidili αναλαμβάνει να τον εξωραΐσει ολομόναχος, βάφοντάς τον λευκό. Κερδίζει για αυτό του το έργο την ελευθερία του και, οπωσδήποτε, μια καλή υστεροφημία.
Ο Λευκός Πύργος, εκτός από σπουδαίο αρχιτεκτονικό μνημείο, είναι και σημείο αναφοράς της Θεσσαλονίκης. Όπως δεσπόζει στην παραλία, έχει γίνει σημείο συνάντησης και απαραίτητη βόλτα.
Ένας πύργος με ιστορία
Ο Λευκός Πύργος είναι άρρηκτα δεμένος με την ιστορία της Θεσσαλονίκης. Οι τοίχοι του φυλάσσουν τις μνήμες της πολυκύμαντης πορείας αυτής της σπουδαίας πόλης. Ποτέ δεν έπαψε να διαδραματίζει σπουδαίο ρόλο. Άγρυπνος φρουρός και φύλακας της πολύτιμης Θεσσαλονίκης για τους Οθωμανούς, κατόπιν τόπος εγκλεισμού για αδάμαστα πνεύματα.
Στον A' Παγκόσμιο Πόλεμο οι σύμμαχοι στεγάζουν στον Λευκό Πύργο το κέντρο διαβιβάσεων. Ταυτόχρονα το βρετανικό εκστρατευτικό σώμα χρησιμοποιεί τους χώρους του για να διασώσει πάμπολλες αρχαιότητες.
Από τη στιγμή που περιήλθε στην ευθύνη του ελληνικού δημοσίου, από το 1912 έως και το 1983, στέγασε την αεράμυνα της Θεσσαλονίκης. Εδώ επίσης στεγάστηκε το εργαστήριο μετεωρολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και τα συστήματα των Ναυτοπροσκόπων.
Ο Λευκός Πύργος στην καρδιά της γνώσης
Σήμερα ο ανακαινισμένος Λευκός Πύργος λειτουργεί ως εκθεσιακός χώρος. Με την αιγίδα του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού λειτουργεί μόνιμη έκθεση αφιερωμένη στη Θεσσαλονίκη, που επιτρέπει στον επισκέπτη να γνωρίσει σε βάθος τις αλληλοδιάδοχες ιστορικές φάσεις αυτής της σημαντικής πόλης. Ταυτόχρονα γίνονται και πολύ σημαντικές περιοδικές εκθέσεις, όπως επί παραδείγματι εκθέσεις βυζαντινής αγιογραφίας. . Η ανακαίνιση του μνημείου, αλλά και οι θεματικοί άξονες που φιλοξενούνται σέβονται απόλυτα τόσο τον αρχιτεκτονικό του χαρακτήρα, όσο και τη σπουδαιότητά του.

Πολύ σημαντικά εκπαιδευτικά προγράμματα φιλοξενούνται στον Λευκό Πύργο• μαθητές, σπουδαστές και φοιτητές από την Ελλάδα, αλλά και από όλον τον κόσμο, έχουν την ευκαιρία να μυηθούν στον κόσμο της τέχνης και της ιστορίας.
Ο εξώστης του Πύργου λειτουργεί ως προέκταση του εκθεσιακού χώρου. Ο επισκέπτης, μέσα από τις ενημερωτικές πινακίδες, έχει τη δυνατότητα να πληροφορηθεί το παρελθόν της συγκεκριμένης θέας που αντικρίζει. Πρόκειται για ένα μοναδικό ταξίδι στο χρόνο, που συμπληρώνει την οπτική απόλαυση.

Πηγή : http://www.visitgreece.gr/el/culture/monuments/the_white_tower

Περίπατος στο κέντρο της πόλης της Θεσσαλονίκης

Οι μεγάλοι δρόμοι της Θεσσαλονίκης, όπως η Τσιμισκή και η Εγνατία, έγιναν πολύ νωρίς συνώνυμοι της κομψότητας. Υπέροχες βιτρίνες μεγάλων οίκων και ατελιέ νέων σχεδιαστών αποτελούν πόλο έλξης. Χαρακτηριστικό της υψηλής αισθητικής των Θεσσαλονικέων είναι πως συναγωνίζονται όχι μόνο στην προσφορά υψηλού επιπέδου προϊόντων, αλλά και στην άρτια παρουσίασή τους. Η τέχνη της διακόσμησης βιτρίνας έχει δώσει εκπληκτικά αποτελέσματα στα μαγαζιά της Θεσσαλονίκης. Οι κατάφωτες συνθέσεις αποτελούν έργα τέχνης που μαγνητίζουν το βλέμμα των περαστικών.
Μεγάλα εμπορικά κέντρα έχουν δημιουργηθεί στο κέντρο της πόλης. Στους όμορφους στεγασμένους χώρους τους έχει κανείς τη δυνατότητα να χαρεί τις αγορές του, να απολαύσει τον καφέ και το ποτό του και να παρακολουθήσει, αν θέλει, μια ταινία. Άλλωστε στη Θεσσαλονίκη οι ρυθμοί είναι ανθρώπινοι και πάντα οι φροντίδες της ημέρας συνδυάζονται με την απόλαυση.
Η Προξένου Κορομηλά είναι ένας δρόμος με μεγάλη παράδοση. Εδώ μπορεί να εντοπίσει κανείς σπουδαίες υπογραφές, αλλά και κομμάτια νέων και ανήσυχων σχεδιαστών. Είναι ένας ζωντανός δρόμος, γεμάτος κίνηση όλες τις ώρες της ημέρας.
Όταν κάποιος βρεθεί στη Θεσσαλονίκη, πρέπει οπωσδήποτε να επισκεφθεί τα βιβλιοπωλεία της. Τα μεγάλα καταστήματα των εκδοτικών οίκων και τα μικρά καταφύγια της γνώσης αποτελούν τη ζωντανή ιστορία της πόλης. Η Θεσσαλονίκη, με την περίφημη πνευματική της κίνηση, είναι συνδεδεμένη με τον ανεξάντλητο κόσμο των βιβλίων.
Περπατήστε...
Στην πλατεία Αριστοτέλους, την κεντρικότερη πλατεία της πόλης με μνημειακά μέγαρα, που σχεδιάστηκε από την επιτροπή Έρμπαρ, μετά την καταστροφική πυρκαγιά του 1917. Πρόκειται για μία από τις μεγαλύτερες και εντυπωσιακότερες πλατείες στην Ελλάδα με θέα στον Θερμαϊκό κόλπο, ενώ όταν η ατμόσφαιρα είναι διαυγής διακρίνεται ο ορεινός όγκος του Ολύμπου.
Στην παραλιακή λεωφόρο Νίκης (παλιά παραλία) που εκτείνεται από το λιμάνι της πόλης (στα Δ) ως το άγλαμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου (στα Α), με πολλά καφέ, μπαρ και καταστήματα. Αποτελεί έναν από τους πλεόν πορσφιλής περιπάτους των κατοίκων και των επισκεπτών.
Στον Λευκό Πύργο, «σήμα κατατεθέν» της πόλης. Ο οχυρωματικός κυλινδρικός πύργος με ύψος 33,9 μ. και διάμετρο 22,7 μ,. που χτίστηκε επί Σουλεϊμάν Β΄ του Μεγαλοπρεπούς περίπου στα τέλη του 15ου αι., αποτελούσε μέρος της παραλιακής οχύρωσης της πόλης, ενώ αργότερα χρησιμοποιήθηκε από τους Τούρκους ως τόπος εκτελέσεων (ονομαζόταν Κανλί Καστέλι, που σημαίνει «πύργος του αίματος»). Τη σημερινή ονομασία του την πήρε τον 19ο αι. Στο εσωτερικό του, λειτουργεί έκθεση για την ιστορία της Θεσσαλονίκης από την ίδρυσή της ως το 1922.
Στο ανακτορικό συγκρότημα του Γαλερίου, το οποίο περιλαμβάνει το Οκτάγωνο (προοριζόταν για αίθουσα θρόνου) με τα περίφημα ψηφιδωτά, το Νυμφαίο, την αψίδα του Γαλερίου, γνωστή ως Καμάρα, η οποία χτίστηκε το 305 μ.Χ., και την επιβλητική Ροτόντα, το κυκλικό θολοσκέπαστο κτίσμα με τα εντυπωσιακά παλαιοχριστιανικά ψηφιδωτά (τέλη 4ου αι.)
Στην Αρχαία Αγορά, που λειτούργησε από τον 3ο αι. π.Χ. έως και τον 5ο αι. μ.Χ. Έχουν αποκαλυφθεί η αγορά της πόλης, το νομισματοκοπείο, το ωδείο, μια αίθουσα που μοιάζει να αποτελούσε το αρχείο της πόλης, τμήμα του βαλανείου, με λουτρά, ταβέρνα και πορνείο, καθώς και πολλά κινητά ευρήματα.
Στην οδό Γ΄ Σεπτεμβρίου, κάτω από την οποία αποκαλύφθηκε αρχαίος ναός και παλαιοχριστιανικοί τάφοι (4ος-7ος αι.).
Στο Βυζαντινό Λουτρό, κοντά στην πλατεία Κουλέ Καφέ. Χρονολογείται στα τέλη του 13ου αι. και αποτελεί ένα από τα σπανιότατα δείγματα βυζαντινών λουτρών.
Στο Ισάκ Πασά Τζαμί (1484), κοντά στην οδό Κασσάνδρου, και στο Χαμτζά Μπέη Τζαμί (1467). Το τελευταίο καταστράφηκε από σεισμό και ξαναχτίστηκε το 1620. Βρίσκεται στη συμβολή των οδών Εγνατίας και Βενιζέλου.
Στο Μπεζεστένι, στο κέντρο της αγοράς (Βενιζέλου και Σολωμού), όπου πωλούνταν πολυτελή υφάσματα. Είναι ένα ορθογώνιο κτίριο με τέσσερις εισόδους. Χτίστηκε στα τέλη του 15ου αι.
Στο Μπέη Χαμάμ (1444), στην Εγνατία οδό, στο Πασά Χαμάμ (1520), στο Παζάρ και στο Γενί Χαμάμ.
Στην αγορά Καπάνι και στην αγορά Μοδιάνο, με τις μυρωδιές, τα αρώματα και τα χρώματα της πόλης.
Στο λιμάνι, το τελωνείο, και τις αποθήκες (1910), όπου σήμερα πραγματοποιούνται εκδηλώσεις του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου και στεγάζονται το Μουσείο Κινηματογράφου και το Μουσείο Φωτογραφίας.
Στο Βασιλικό Θέατρο, κτίσμα του 1940, το οποίο αποτελεί την έδρα του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος. Το τριώροφο ανακαινισμένο κτίριο, επιφάνειας 11.000 τ.μ., διαθέτει πολυτελείς αίθουσες και μια από τις πιο σύγχρονες σκηνές της Ευρώπης. Βρίσκεται στην πλατεία του Λευκού Πύργου.
Στο Μέγαρο της Χριστιανικής Αδελφότητας (ΧΑΝΘ), στην ομώνυμη πλατεία.
Στον Πύργο του ΟΤΕ (1969), που βρίσκεται στον χώρο της Διεθνούς Έκθεσης. Η θέα από ψηλά είναι υπέροχη!
Στα Λαδάδικα, την ιστορική συνοικία κοντά στην πλατεία Αριστοτέλους που διασώθηκε από τη μεγάλη πυρκαγιά του 1917. Τα αναπαλαιωμένα κτίρια λειτουργούν ως εστιατόρια και νυχτερινά κέντρα.
Στους κεντρικούς εμπορικούς δρόμους Μητροπόλεως, Τσιμισκή, Ερμού και Εγνατία.
Στα εκλεκτικιστικά αρτ-νουβό κτίρια και μέγαρα στο κέντρο της πόλης.
Στο Μνημείο Θυμάτων του Ολοκαυτώματος, αφιερωμένο στη μνήμη των Ελλήνων Εβραίων της Θεσσαλονίκης, οι οποίοι εξοντώθηκαν από τους Γερμανούς κατά τη διάρκεια της Κατοχής.
Και φυσικά μια βόλτα στις πολλές και όμορφες εκκλησίες και τα μουσεία της πόλης θα συμπληρώσουν την περιήγησή σας στην όμορφη Θεσσαλονίκη!

Πηγή : http://www.visitgreece.gr/el/main_cities/what_to_see_in_the_centre_of_thessaloniki

Η Θεσσαλονίκη με μια γρήγορη ματιά

Η Θεσσαλονίκη μια σύγχρονη μεγάλη πόλη, με πάνω από 1 εκατ. κατοίκους, είναι το μεγαλύτερο αστικό κέντρο της Βόρειας Ελλάδας. Βρίσκεται σε μια εύφορη γη που αναπτύσσεται γύρω από τα ποτάμια Αξιό, Γαλλικό και Λουδία, τις λίμνες Κορώνεια και Βόλβη, αλλά και τις θάλασσες του Θερμαϊκού και του Στρυμονικού Κόλπου. Κατοικείται από τα προϊστορικά χρόνια και στην περιοχή υπάρχουν ίχνη ζωής από εκείνη την εποχή. Την πόλη ίδρυσε το 315 π.Χ. ο βασιλιάς των Μακεδόνων Κάσσανδρος, γιος του στρατηγού Αντίπατρου που άφησε σαν επιμελητή στην Μακεδονία ο Μέγας Αλέξανδρος, όταν τόλμησε τη μεγάλη εκστρατεία του στην Ασία. Ο Κάσσανδρος, αφού κυριάρχησε στη μάχη των διαδόχων, παντρεύτηκε την ετεροθαλή αδερφή του Μεγάλου Αλεξάνδρου, τη Θεσσαλονίκη, και ίδρυσε προς τιμήν της την πόλη, ενώνοντας 26 μικρούς οικισμούς, που υπήρχαν εκεί γύρω.
Γνωρίστε την πόλη της Θεσσαλονίκης κάνοντας ένα περίπατο στο κέντρο ή εξερευνώντας κοντινούς προορισμόυς.

Σύμβολο της πόλης είναι ο Λευκός Πύργος. Δεσπόζει στην παραλία και φιλοξενεί τώρα, ως μουσείο, θαυμάσιες συλλογές που αφορούν την βυζαντινή ιστορία της Θεσσαλονίκης. Κτίστηκε το 1500 μ.Χ. περίπου και ήταν μέρος του αμυντικού συστήματος της πόλης.
Η Θεσσαλονίκη είναι μια σύγχρονη πόλη, που έχει διατηρήσει το ανθρώπινο πρόσωπό της. Το σύγχρονο στοιχείο αναμειγνύεται αρμονικά με την ιστορία, όπως αυτή αποτυπώνεται στους αρχαιολογικούς χώρους, στις βυζαντινές της εκκλησίες, στα ενδιαφέροντα μνημεία της. Η πόλη σφύζει από ζωή όλες τις ώρες της ημέρας, ενώ ιδιαίτερα το βράδυ αποκτά ένα άλλο χρώμα, καθώς η πόλη είναι γνωστή για την ποιοτική της ψυχαγωγία.

Extra tip: Μη χάσετε την ευκαιρία να επισκεφθείτε τη μαγευτική Χαλκιδική.
Πληροφορίες για τις συγκοινωνίες στην πόλη της Θεσσαλονίκης : http://www.oasth.gr/index.ph

Πηγή : http://www.visitgreece.gr/el/main_cities/thessaloniki